Terapia miofunkcjonalna / Zaburzenia miofunkcjonalne

Terapia miofunkcjonalna (z greckiego – myo – mięsień, z łacińskiego functo- czynność) ma na celu znormalizowanie przebiegu funkcji biologicznych w obrębie narządu żucia poprzez odpowiednie oddziaływanie terapeutyczne.
Zaburzenia miofunkcjonalne mogą występować u noworodków, dzieci, nastolatków ale także u dorosłych i u osób starszych. Są ściśle związane z funkcjonowaniem układu stomatognatycznego, który z kolei stanowi element układów: oddechowego, pokarmowego, fonacyjnego, artykulacyjnego.
Zaburzenia miofunkcjonalne można podzielić ze względu na ich wpływ na funkcjonowanie poszczególnych funkcji prymarnych, takich jak: oddychanie, przyjmowanie pokarmów i płynów ( odgryzanie, żucie, połykanie), nieprawidłowych pozycji spoczynkowych oralnych (warg, języka). Artykulacja jest zależna od fizjologicznych czynności, które człowiek nabywa oraz rozwija od okresu płodowego. Krótko mówiąc to, w jaki sposób dziecko oddycha, je, pije, gryzie, żuje, połyka będzie miało znaczący wpływ na to jak mówi, jak rozwija się jego twarz i zgryz.

Do zaburzeń miofunkcjonalnych zaliczamy m.in.:

- zaburzenia ssania, trudność z pobieraniem pokarmu z butelki
- ulewanie,refluks
- ograniczone przybieranie na wadze
- trudność z rozszerzaniem diety
- odmowa przyjmowania pokarmów
- wybiórczość pokarmowa
- kłopoty z pobieraniem pokarmu z łyżeczki
- ograniczenie ruchów lateralnych języka
- nieprawidłowa funkcja odgryzania-gryzienia-żucia
- bolesność układu stomatognatycznego w trakcie opracowywania posiłków
- inne (M.Rządzka „Odruchy oralne u noworodków i niemowląt. Diagnoza i stymulacja, Kraków 2019. )
- nieprawidłowy tor oddychania ( oddychanie przez usta lub torem mieszanym)
-nieprawidłowy sposób oddychania ( torem górnożebrowym)
- głośny, słyszalny oddechem
- zwężone drogi anatomiczne
- przerośnięte migdałki
- alergie, częsty nieżyt nosa
- przetrwały nawyk oddychania ustami
- zaburzony rozwój twarzoczaszki: wydłużone dolne piętro twarzy (dolichocefaliczna), wysoko wysklepione podniebienie
- obturacyjny bezdech senny, moczenie nocne, koszmary
- chrapanie, niespokojny sen
- brak zmiany z typu połykania infantylnego w typ dorosły
- tłoczenie języka między zęby lub widoczne ruchy mięśni twarzy podczas aktu połykania
- ślinienie się
- trudności związane z piciem z kubka otwartego
- wady artykulacyjne
- wady zgryzu
- nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka
- nieprawidłowa pozycja spoczynkowa ust (np.usta rozchylone w spoczynku)
- ograniczone ruchy warg
- nieprawidłowe napięcie mięśnia okrężnego ust
- zaburzenia czerwieni warg i skóry w okolicach ust
i inne...
Diagnoza miofunkcjonalna wymaga holistycznego spojrzenia na pacjenta. Przyczyny pewnych zaburzeń mogą mieć inne źródło dlatego podczas konsultacji rodzice często są kierowani także do różnych specjalistów w celu znalezienia przyczyny danych zaburzeń i dostosowaniu odpowiedniej, zindywidualizowanej terapii dla ich dziecka. Nie da się niestety skorygować wady wymowy bez odnalezienia przyczyny jej powstania oraz zniwelowaniu nieprawidłowości, które uniemożliwiły dziecku prawidłowy rozwój mowy czy artykulacji. Zmiana wzorców na prawidłowe zagwarantuje skuteczność terapii oraz spowoduje, że dziecko ma szansę rozwijać się w dalszych latach swojego życia prawidłowo ( kierunek rozwoju twarzoczaszki, zgryz, postawa ciała).